Dlaczego wiek emerytalny we Francji jest tak niski?

Francuzi po raz kolejny wyszli na ulice, by zaprotestować przeciwko planowi podniesienia minimalnego wieku emerytalnego – tym razem z 62 do 64 lat.

Propozycja została przedstawiona przez premier Elizabeth Bourne 10 stycznia i obecnie przechodzi przez parlament.

We Francji jest to bardzo niepopularne: 68% sprzeciwia się reformie. Ale oglądany z innych części Europy wygląda wyjątkowo skromnie. Dlaczego wiek emerytalny we Francji jest tak niski?

Większość Europejczyków miała ponad 62 lata, kiedy zaczęła otrzymywać emerytury państwowe. Wiek emerytalny w Wielkiej Brytanii to 66 lat, aw Niemczech 67 lat.

Czytaj więcej:
– Emmanuelowi Macronowi grozi konfrontacja w sprawie emerytur
* Nieprzyjemny zapach w Paryżu z powodu planu podniesienia wieku emerytalnego i pozostawienia śmierdzących śmieci na ulicach
* Gwałtowne protesty we Francji przeciwko podniesieniu wieku emerytalnego

We Francji obowiązują dwa poziomy wieku emerytalnego: ustawowy minimalny wiek to 62 lata, w którym pełna emerytura jest wypłacana po opłaceniu wymaganej liczby składek, oraz 67 lat, w którym to wieku pełna emerytura jest wypłacana niezależnie. Nowe przepisy przyspieszą zwiększenie wymaganej liczby rocznych składek z 41 do 43.

Złożone przepisy krajowe dotyczące kredytów i zwolnień oznaczają w rzeczywistości, że wielu Europejczyków przechodzi na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego obowiązującego w ich kraju.

Średni wiek Brytyjczyka w momencie przejścia na emeryturę wynosi 63,7 lat; Średnia kobiet wynosi 63,2. Niemcy przechodzą na emeryturę średnio w wieku 63,1 lat, a kobiety w wieku 63,2 lat.

We Francji oczekiwana długość życia jest wciąż niższa: mężczyźni przechodzą na emeryturę średnio 60,4 lat, a kobiety 60,9 lat. Dzięki dłuższej średniej długości życia średni czas spędzony na emeryturze we Francji dla mężczyzn jest drugim co do wielkości w OECD (po Luksemburgu); W przypadku kobiet jest to trzeci najwyższy wynik.

Stanowi to szczególne obciążenie dla systemu francuskiego. Emerytury są finansowane z obowiązkowej opłaty płacowej pobieranej od pracowników, którzy w danym momencie przechodzą na emeryturę. Dziś na każdego emeryta we Francji przypada tylko 1,7 osoby, w porównaniu z 2,1 w 2000 r. Oczekuje się, że do 2070 r. liczba ta spadnie do 1,3.

Połączenie historii i kultury politycznej wyjaśnia niski wiek emerytalny we Francji. Krajowy system wcześniejszych emerytur dla marynarki wojennej został ustanowiony w ramach Starego Systemu w 1673 r. Do dziś niektóre kategorie pracowników, takie jak tancerze w Operze Paryskiej czy kolejarze, korzystają z uprawnień do wcześniejszej emerytury na podstawie takich historycznych systemów.

W krajowej kolei SNCF pracownicy mogą przejść na emeryturę już w wieku od 52 do 55 lat. Nowoczesne zasady dotyczące emerytur zostały wprowadzone w 1945 r. wraz z narodzinami francuskiego państwa opiekuńczego.

W tym czasie wiek emerytalny dla pełnej emerytury wynosił 65 lat. Dopiero François Mitterrand, socjalistyczny prezydent, doszedł do władzy w 1981 roku, obiecując wzmocnienie praw pracowniczych, Francja obniżyła wiek emerytalny do 60 lat.

Odtąd wszelkie próby zmuszenia Francuzów do dalszej pracy budziły oburzenie i opór.

Podobnie jak 35-godzinny tydzień pracy, obniżenie wieku emerytalnego we Francji stało się częścią legendy narodoweŚwiętujemy postęp w kierunku lepszego społeczeństwa, w którym obciążenie pracą jest mniejsze.

W 1995 r. wyniszczające strajki spotkały się z (nieudaną) próbą podniesienia wieku emerytalnego przez Jacques’a Chiraca. W 2010 r. (ostatecznie udana) decyzja Nicolasa Sarkozy’ego o podniesieniu wieku z 60 do 62 lat spotkała się z masowymi protestami.

Podjęta przez prezydenta Emmanuela Macrona próba podniesienia progu do 64 lat może na papierze wydawać się skromna – ale jest równie odważna symbolicznie, co politycznie ryzykowna.

© 2022 The Economist Newspaper Limited. Wszelkie prawa zastrzeżone. Z The Economist Opublikowane na licencji. Oryginalny artykuł można znaleźć pod adresem www.ekonomista.com.